Help padden de straat over: paddentrek
De biologische klok tikt! Heel wat inheemse amfibieën zoals padden, kikkers en salamanders, ontwaken uit hun winterslaap en trekken er massaal op uit naar beken en poelen om zich voort te planten. Meestal is dit hun geboortepoel die tot wel kilometers ver van hun winterbiotoop verwijderd kan zijn.
Sommige amfibieën overwinteren in holen op de bodem van de vijver, maar heel wat andere soorten brengen de winter door op het land, onder stenen, onder houtstapels en bladeren, ingegraven in holen maar ook evengoed in de composthoop bij jouw thuis.
Als ze na de winterslaap hun biotoop verlaten, hebben ze maar één doel: zich voortplanten. Om een geschikte poel of vijver te vinden gebruiken ze hun reukorgaan en gaan ze af op de geur die algen afscheiden. Want waar water is, zijn ook algen en dat is het basisvoedsel van de dikkopjes. Van zodra de nacht valt, starten ze aan de paddentrek.
Samen op stap
Bij kikkers en padden zijn de vrouwtjes groter dan de mannetjes. Tijdens de paddentrek maken de mannetjes hier handig gebruik van. Ze springen op de rug van het vrouwtje en klemmen zich vast onder haar oksels. De hele tocht laat hij zich door haar meedragen. Concurrenten stoot hij af met zijn achterpoten en door middel van luid gekwaak gaat hij in de verdediging. Duizenden dieren kunnen in 1 nacht tegelijkertijd op pad gaan.
Gevaarlijke overtocht
In België en Nederland zijn het vooral de bruine kikker en de gewone pad die op trektocht gaan. Tijdens de tocht moeten de amfibieën heel wat hindernissen doorstaan. Het grootste gevaar is ons dicht wegennetwerk dat ze moeten oversteken en de confrontatie met het verkeer. Door de verstedelijking en de aanleg van steeds meer wegen wordt het biotoop versnipperd, waardoor ze genoodzaakt zijn de gevaarlijke obstakels te doorkruisen. Vaak met een fatale afloop tot gevolg.
Heel wat natuurverenigingen springen in de bres om zoveel mogelijk amfibieën te redden tijdens de paddentrek. Er worden paddenoverzetacties georganiseerd om de dieren veilig de weg te helpen oversteken. Langs het traject worden schermen of netten geplaatst waardoor ze naar emmers worden geleid die ingegraven zijn. De emmers worden op regelmatige basis geledigd en de dieren worden aan de andere kant van de weg opnieuw uitgezet, waarna ze hun tocht veilig kunnen voortzetten. Op sommige plaatsen worden zelfs permanente paddentunnels geplaatst.
Tijdens de acties wordt ook gekeken om welke soorten het gaat. Hierdoor kunnen de amfibieën die in België en Nederland voorkomen makkelijker in kaart worden gebracht. Wil je meehelpen aan een paddenoverzetactie, dan kan je informeren bij organisaties zoals Natuurpunt of een natuurbeweging bij jou in de buurt.
Help mee met de paddenoverzet op de websites van Natuurpunt of padden.nu.
Na de paddentrek komt...
Omdat padden en kikkers tegelijkertijd naar dezelfde broedplaats trekken om zich voort te planten, zien we rond juli en augustus ook een massale trek van kleine kikkertjes en padjes uit de poel. Dit fenomeen, waarbij honderden tot duizenden jonge amfibieën tegelijk op pad gaan, wordt ook wel de ‘paddenregen’ genoemd. Ondanks hun kleine gestalte van 1 à 2 centimeter zijn ze dapper genoeg om zich over het land te verspreiden op zoek naar een geschikt zomerverblijf.
Amfibieën in jouw tuin
Ook in jouw tuin kan je een paradijsje creëren voor kikkers en padden. Een klein waterelement volstaat vaak al. Richt jouw vijvertje in met geschikte planten zoals mannagras, fonteinkruid en gele plomp. Vissen zijn taboe, want zij eten de eitjes en larven van amfibieën.
Door de aanwezigheid van water zullen kikkers en padden vanzelf aangetrokken worden, net zoals in de natuur waar ze afkomen op de geur van algen. Je hebt alleen wat geduld nodig. Met een paddenhuis kan je ze een veilige plek geven om te schuilen en te overwinteren.